De keuken van korte afstanden
Kleine keukens hebben in vergelijking met grote keukens het voordeel dat er sneller in kan worden gewerkt. Want de afstanden tussen de verschillende delen van de keuken zijn korter. Toch kunnen ook kleinere keukens met de juiste structuur verder worden geoptimaliseerd voor meer ergonomie. Zo wordt het nog leuker om te koken en krijgen we geen stress en geen last van onze rug.
Bevoorraden, bewaren, wassen, voorbereiden, bakken en koken: deze volgorde kent elke keukenontwerper. Want experts delen de werkprocessen in de keuken grof in deze vijf zones in. Een voorbeeld: de kok haalt de aardbeien uit de koelkast, pakt uit de onderkast een kom, wast het fruit in de gootsteen en doet het in de kom. Behalve bakken en koken komen bij deze paar handelingen onder aan de streep alle delen van de keuken aan bod. Voor rechtshandigen ontwerpt de specialist de volgorde meestal van rechts naar links en voor linkshandigen andersom. Bij een keukenblok worden alle zones op een logische manier naast elkaar geplaatst en bij alle andere keukenindelingen – of het nu om een L- of U-vormige keuken of een kookeiland gaat – in een zogenaamde werkdriehoek. Daarmee zorgt de ontwerper ervoor dat de afstanden in de keuken zo kort mogelijk blijven, of het nu om een kleine of grote keuken gaat. Dat bespaart tijd en voorkomt hectiek in stressvolle situaties, wat weer voor meer plezier bij het koken zorgt.
Structuur als plicht, ergonomie als keuze
Maar het is voor efficiënt werken in de keuken niet voldoende om alleen de delen van de keuken optimaal te plaatsen. Het is verder belangrijk dat de werkhoogtes ergonomisch aan de gebruiker(s) zijn aangepast. Afhankelijk van de grootte van het lichaam en de lichaamsbouw kan de ideale werkhoogte vanaf de vloer gemeten 75 cm, maar ook 110 cm zijn. Dat verschilt per persoon. Bij de ideale werkhoogte zit er ruim 10 cm ruimte tussen de elleboog en het werkblad. Maar bij het kookveld mag dit ook rustig 20 cm zijn, en bij de gootsteen zelfs nog iets meer. Bovendien moeten elektrische apparaten zoals de koelkast, oven of vaatwasser op een goed bereikbare plaats worden neergezet waarbij de rug niet zwaar wordt belast. Dat is niet alleen gezonder, maar ook comfortabeler.
Werk- en opbergruimte niet vergeten
Maar dat is nog niet alles: onderdeel van de optimale indeling van een keuken is ook dat er van tevoren genoeg werk- en opbergruimte wordt vrijgehouden. Want niets is irritanter dan bij het koken te weinig plaats hebben om te werken. Maar bij kleine keukens kan de ontwerper voor een echte uitdaging komen te staan. Daarbij is in bijna elke keuken wel ongebruikte ruimte te vinden, we moeten alleen weten hoe we deze ruimte kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld door niet voor een afzuigkap, maar een kookveldafzuiging te kiezen. Daardoor kan de ruimte boven het kookveld als opbergruimte worden gebruikt, bijvoorbeeld voor kruiden en specerijen. Zo blijft er nog meer ruimte op het werkblad vrij. Wie dan ook nog voor een extra compact kookveldsysteem gaat, zoals BORA S Pure, krijgt er nog eens waardevolle centimeters werkblad en opbergruimte in de onderkast van het kookveld bij.
